Oplichting is strafbaar gesteld in artikel 326 van het Wetboek van Strafrecht. Als het gaat om internetoplichting focust de politie op die gevallen waarbij een slachtoffer door misleiding bewogen is tot het afgeven van een goed of geld.

Het misleiden kan gebeuren doordat de partij met wie u zaken hebt gedaan, gebruik heeft gemaakt van een valse naam of een valse hoedanigheid (hij doet alsof hij een betrouwbare verkoper is, maar zijn contactgegevens kloppen niet), door listige kunstgrepen (een truc of een listige handeling) of door een samenweefsel van verdichtsels (opeenstapeling van leugens).

Internetoplichting is heel breed, maar gaat in elk geval over al die gevallen waarin gebruikers van een online handelsplaats advertenties plaatsen of een product te koop aanbieden, vervolgens geld ontvangen van een koper, maar daarna de producten niet leveren, nepproducten of kapotte producten leveren. Onder online handelsplaatsen verstaan we bijvoorbeeld Marktplaats, eBay en Speurders, maar advertenties kunnen ook op social media zoals Facebook of Instagram geplaatst worden. Internet oplichting richt zich ook op die gevallen waarin sprake is van een frauduleuze webwinkel, de zogenaamde nepshop.

Als u van mening bent dat u slachtoffer bent geworden van internetoplichting, dan kunt u op meerdere manieren aangifte doen: via internet (www.politie.nl), telefonisch (via 0900-8844) of op een politiebureau.

We raden u aan om via internet aangifte te doen. Het neemt minder tijd in beslag en de aangiftes komen direct bij de juiste afdeling terecht. Er is in bij de politie namelijk één centraal punt ingericht waar aangiftes over internetoplichting worden beoordeeld en onderzoeken worden voorbereid. Als u aangifte wilt doen via internet moet u wel beschikken over DigiD.

Hebt u nog geen DigiD? Vraag hem dan aan via www.digid.nl/aanvragen. Houd er rekening mee dat het drie dagen duurt voordat u uw DigiD ontvangt.

Hebt u nog nieuwe informatie die van belang is en wilt u uw aangifte daarmee aanvullen, maak dan geen nieuwe aangifte aan. Vul de aanvulling in op het contactformulier en vermeld hierbij het nummer van uw aangifte.

Als u niet de Nederlandse nationaliteit hebt (en geen DigiD), dan kunt u wel aangifte doen van internetoplichting, maar niet online. U zult hiervoor naar het politiebureau moeten gaan.

In case you don’t have the Dutch nationality (and no DigiD), you still can report internet fraud with the police. Please go to a police station instead.

Het kan zijn dat een (Nederlandse) oplichter adverteert op een buitenlandse handelssite of dat u reageert op een advertentie op een Nederlandse handelssite. Uw betaling maakt u over naar een Nederlandse bankrekening. Als blijkt dat u bent opgelicht, kunt u twee dingen doen: aangifte doen op een Nederlands politiebureau of op een politiebureau in uw eigen land.

It is possible that a (Dutch) swindler advertises on a foreign commerce site. Or maybe you responded to an advertisement on a Dutch commerce site. You transferred your money to a Dutch bank account. In case you find out you are the victim of a fraud, there’s two possibilities: either report at a Dutch police station or report at a station in your own country.

Na tien weken krijgt u een e-mail waarin de politie aangeeft of er op dat moment al een onderzoek is gestart. Is dit niet het geval, dan krijgt u hiervan in elk geval na zes maanden een slotbericht.

Op het moment dat er in uw aangifte zoveel aanknopingspunten zitten dat een opsporingsonderzoek kan worden gestart, krijgt u de aangifte per post toegestuurd. U moet deze ondertekenen, voorzien van een aantal documenten en terugsturen naar de politie. Helaas zal niet iedere aangifte leiden tot een strafrechtelijk onderzoek.

Alle aangiftes van internetoplichting worden grondig bekeken op aanknopingspunten voor verder onderzoek door de politie. Zo wordt bijvoorbeeld bekeken of een bankrekeningnummer, IP-adres, of e-mailadres naar een verdachte wijst of dat er misschien sprake is van meerdere aangiftes die met elkaar te maken hebben. Zo’n cluster van aangiftes kan wijzen op grootschalige oplichting. Met het Openbaar Ministerie wordt besproken welke zaken in aanmerking komen voor verder onderzoek. Er komen zoveel meldingen binnen dat niet in alle gevallen een opsporingsonderzoek kan worden gestart.

In het aangifteformulier op deze website staat duidelijk vermeld welke gegevens u waar moet invullen. Het is belangrijk dat u zoveel mogelijk gegevens opneemt van de partij tegen wie u aangifte doet. Denk aan e-mailadres, transactiebedrag, bankgegevens, mogelijke telefoongegevens en de manier van betaling.

Wilt u aangifte doen van oplichting via Facebook of Instagram? Vermeld dan de gebruikersnaam (username) van de andere partij. Dit doet u als volgt: ga op internet naar de profielpagina van de wederpartij en kopieer het webadres (URL) in de browser, en vul dit in op het aangifteformulier bij ‘Accountnaam wederpartij’. Let op: vul het volledige webadres in (bijvoorbeeld: https://www.facebook.com/VoornaamAchternaam).

Alle gegevens worden vertrouwelijk behandeld. Niet-privacygevoelige gegevens worden in sommige gevallen doorgegeven aan handelssites en banken. Zo kunnen zij zowel preventieve als repressieve maatregelen nemen tegen de betrokken (ver)koper / rekeninghouder.

Naast uw ondertekende aangifte heeft de politie de volgende documenten nodig:

• een kopie van een identiteitsbewijs
• een kopie van het rekeningoverzicht waarop te zien is dat u de andere partij hebt betaald
• de eventuele berichtenwisseling tussen u en de (ver)koper, via bijvoorbeeld e-mail of Whatsapp
• eventuele screenshots van de toenmalige advertentie of de aanbieding in de webwinkel

Als de politie deze gegevens van u nodig heeft, krijgt u hiervan bericht.

U hebt aangifte gedaan van internetoplichting via www.politie.nl en nu blijkt dat de door u gekochte spullen alsnog zijn geleverd of dat u schadeloos bent gesteld door de partij met wie u zaken deed. Wat kunt u doen?

Het is voor degene met wie u zaken hebt gedaan niet prettig om onterecht beschuldigd te worden van oplichting. Informeer de politie daarom als de kwestie is opgelost. In dat geval kunt u, als u dat echt wilt, uw aangifte intrekken op Mijn Politie. Doe dit alleen als de kwestie echt is opgelost.

Als het u niet lukt om in te loggen op Mijn Politie, gebruik dan dit contactformulier. Hierin verzoekt u om de eerdere aangifte in te trekken. Vermeld daarin ook het nummer van uw aangifte of uw persoonsgegevens, zodat de politie de aangifte terug kan vinden.

Een schadevergoeding vragen kan alleen als uw zaak wordt voorgelegd aan de rechter. Als een rechter oordeelt dat de verdachte schuldig is aan internetoplichting, kan hij ook bepalen dat de verdachte aan u als slachtoffer de geleden schade moet terugbetalen.

Dit kan alleen als u dit vooraf hebt gevraagd. Het is een formele stap in het aangifteproces die in officiële termen heet: ‘u voegen als benadeelde partij’. Hebt u dat gedaan, dan zal de officier van justitie de rechter vragen ook een uitspraak te doen over een schadevergoeding. U moet er wel rekening mee houden dat de verdachte geen geld (meer) heeft. Is uw geld verdwenen of zijn er meerdere schuldeisers, dan kan het zijn dat u geen geld ontvangt.

De politie heeft geen rol in schadebemiddeling tussen u en de tegenpartij.

Als u een rechtsbijstandverzekering heeft, dan krijgt u juridische hulp als u een probleem hebt. Die juridische hulp krijgt u in principe van een rechtshulpverlener die bij de verzekeraar werkt. Een rechtsbijstandverzekering is een namelijk natura-product. Dat betekent dat er (meestal) geen geldbedrag, maar hulpverlening wordt geboden. Als u het slachtoffer bent van internetoplichting, en u heeft een rechtsbijstandverzekering, dan kan uw verzekeraar u wellicht helpen om de schade te verhalen. Dat is afhankelijk van welke module u heeft afgesloten en wat er in de voorwaarden staat. Kijk dit na of neem contact op met uw verzekeraar voor nadere informatie.

De politie werkt samen met banken in de strijd tegen internetoplichting. Zo kan de politie besluiten om de bank op de hoogte te brengen dat er een sterk vermoeden is dat een bankrekeningnummer meermalen betrokken is bij oplichting via internet. De bank kan hierna diverse maatregelen nemen: de cliënt aanspreken, zijn/haar rekening blokkeren of zelfs de bankrelatie beëindigen.

‘Check de (ver)koper’ is een handige checkfunctie waarmee u, voor u iets koopt of verkoopt, kunt controleren of er met de (ver)koper negatieve ervaringen zijn geweest. U kunt zoeken op IBAN-rekeningnummers, e-mailadressen, telefoonnummers of een url van bijvoorbeeld een webwinkel.

Geeft de checkfunctie de uitslag “Er zijn over deze partij geen meldingen bekend”, wees dan nog steeds voorzichtig. Het is geen garantie dat de verkoper een betrouwbare partij is. Geeft de checkfunctie de uitslag “Er zijn meldingen over deze partij bekend”, dan bent u gewaarschuwd.

Bij een buitenlands IBAN-nummer zal er steeds een melding op uw scherm verschijnen. Het blijkt dat betalingen naar het buitenland in veel gevallen een verhoogd risico met zich meebrengen. Extra voorzichtigheid is hier op zijn plaats. Overigens kunt u geen rechten ontlenen aan de checkfunctie en de eventuele waarschuwing. U blijft zelf verantwoordelijk.

Mocht u vinden dat u onterecht negatief voorkomt in de checkfunctie, dan kunt u dit melden via het contactformulier. De politie zal dan contact met u opnemen en uw klacht onderzoeken.

Oplichters laten slachtoffers in veel gevallen vooraf geld betalen, terwijl zij vervolgens niets leveren. Door te betalen voordat u geleverd krijgt, wordt u makkelijker het slachtoffer van oplichting. Denk bij alles wat u doet goed na over mogelijke risico’s. Zo kunt u veel gevallen van internetoplichting voorkomen. Daarbij hoort ook een check van de (ver)koper.

Wees alert en bewaar altijd uw correspondentie met de (ver)koper. Wanneer u met deze partij belt, houd u dan bij wanneer dit is geweest en met wie u gesproken heeft. Maak een foto of screenshot van de advertentie waarop u gereageerd hebt. Mocht u opgelicht worden, dan is die informatie van groot belang.

Als u vindt dat u benadeeld bent door een webwinkel, doe dan niet alleen aangifte, maar meld het ook bij www.consuwijzer.nl. Consuwijzer is het consumentenloket van de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Dit loket ziet erop toe dat bedrijven eerlijk concurreren en beschermt uw belangen als consumenten. Bij de ACM kunt u praktisch advies krijgen over uw rechten en nagaan of het aanbod van de webwinkel aan de regels voldeed.

Meld dit dan bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude en -fouten. Op de website van de rijksoverheid vindt u het meldingsformulier en informatie hoe u identiteitsfraude kunt herkennen en voorkomen. Is (een kopie van) uw identiteitsbewijs misbruikt of heeft u een kopie van uw identiteitsbewijs verstrekt aan een oplichter? Dan is het vaak verstandig om een nieuw identiteitsdocument aan te vragen bij uw gemeente. Het nieuwe document bevat een nieuw documentnummer. Doet iemand zich daarna nog als een ander voor met het oude document? Dan kunt u achteraf aantonen dat u het niet bent geweest.

Heeft u behoefte aan emotionele, praktische en/of juridische ondersteuning? Dan verwijzen wij u door naar Slachtofferhulp Nederland. Wilt u in contact komen met lotgenoten? Dit kan (anoniem) in de online community van Slachtofferhulp Nederland.

1. Gebruik uw gezond verstand!
2. Check of het rekeningnummer, url, telefoonnummer of e-mailadres al als negatief bekend staat. Als dat het geval is, wees dan extra voorzichtig.
3. Doe aan prijsvergelijking: is de gevraagde prijs reëel? Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo.
4. Kijk hoe lang een verkoper actief is bij een online handelssite en welke beoordelingen daarbij staan.
5. Weet met wie u zaken doet.
6. Stuur de (ver)koper nooit een kopie van uw legitimatiebewijs! Oók geen 'veilige' kopie waarbij bepaalde delen van het legitimatiebewijs onherkenbaar zijn gemaakt.  (Ver)kopers willen nog wel eens vragen om een kopie van het legitimatiebewijs. Dat doen zij zogenaamd om zekerheid te krijgen. Er zijn echter veel gevallen bekend dat dit legitimatiebewijs vervolgens misbruikt wordt bij andere fraudevormen. Of de verdachte doet zich later voor als u, de persoon op het legitimatiebewijs.
7. Persoonlijk contact vooraf voorkomt achteraf veel problemen.
8. Is de ondernemer/webwinkel ingeschreven bij de Kamer van Koophandel? U kunt dit eenvoudig checken op www.kvk.nl. De inschrijving zegt niets over betrouwbaarheid, maar u kunt wel zien of het bedrijf bestaat en hoe lang.
9. Doe onderzoek via Google naar de webwinkel waarmee u zaken wilt doen (opgelicht.nl of andere fora)
10. Klikt u in een advertentie op een handelssite door naar een webwinkel, wees dan op uw hoede. Soms gaat het om een ‘gehackt account’; in de advertentie zit dan een link die doorverwijst naar een (valse) webwinkel.
11. Kijk bij een bekende winkel of betaalmethode of de naam in de url goed gespeld is. Soms laten ze één letter weg, of voegen ze er eentje aan toe.  
12. Wordt er een keurmerk gebruikt? Vertrouw dit dan niet automatisch. Ga naar de website van het betreffende keurmerk en controleer daar of de partij dit keurmerk wel mag voeren. Ook dit is geen garantie: er zijn keurmerken waar fraudeurs toch een vermelding weten te krijgen.
13. Als een domeinnaam (url) pas kort actief is, dan is voorzichtigheid geboden. U kunt checken hoe lang deze al actief is door een ‘whois’-zoekoptie uit te voeren in een zoekmachine (bv Google).
14. Wees voorzichtig met het vooraf overboeken van geld naar iemand die u niet kent.
15. Probeer zo min mogelijk vooruit te betalen. Hoewel het heel gebruikelijk is, is dit niet verplicht. Er zijn ook andere mogelijkheden, bijvoorbeeld ‘betalen onder rembours’. Dan betaalt u de postbode als deze het product komt brengen. Dit geeft trouwens geen garantie dat het gekochte product in het postpakket zit.
16. IDEAL is een veilig betaalmiddel, maar ook dit zegt niets over het feit of er daadwerkelijk geleverd gaat worden.
17. KLik je op 'betalen met iDEAL', maar wordt de betaling afgebroken vanwege een (zogenaamde) storing en krijg je het verzoek om via een creditcard of bankoverschrijving te betalen? Wees dan extra voorzichtig! Vaak is dit misleiding.
18. Het kan ook zijn dat u bij een IDEAL-betaling de mogelijkheid krijgt om uw bank te kiezen, en dat u daarna een e-mail krijgt met betaalinstructies. In die e-mail zit dan een link die leidt naar de ‘echte’ IDEAL-betalingsomgeving. Op de achtergrond heeft de fraudeur dan vaak een betaling aangemaakt voor bitcoins of beltegoed. Betaal niet!
19. Een overschrijving naar uw bankrekening van iemand die niet bij dezelfde bank bankiert, is niet direct zichtbaar op uw rekening. Hier gaat vaak een dag (of weekend) overheen. Een fraudeur wil u nog wel eens een screenshot van de overschrijving toesturen als betaalbewijs. Laat u niet verleiden om dit te accepteren als betaalbewijs. Vaak is een screenshot gemanipuleerd en is er in werkelijk niets overgemaakt. Deze vorm van fraude wordt heel veel gebruikt bij de verkoop van toegangskaarten voor concerten en evenementen.
20. Denk goed na voordat u via ongevraagde advertenties een lening afsluit. Vooral via internet wordt geadverteerd met aanbiedingen voor het afsluiten van leningen zonder BKR-toetsing. Voorafgaand aan het afsluiten van een lening mogen geen kosten in rekening gebracht worden, bijvoorbeeld administratiekosten of garantstellingskosten. Twijfelt u of u een aanbieder kunt vertrouwen? Check de aanbieder op de website van de Autoriteit Financiële Markten.
21. Wees voorzichtig bij het overmaken van geld naar een buitenlandse bankrekening.
22. Wees voorzichtig met betalingsverzoeken via Facebook of via een money transfer (bv van Western Union of Money Gram).
23. Een betaling met een creditcard biedt zekerheid. Bij het niet leveren, zal de creditcardmaatschappij de betaling claimen bij de webwinkel en de klant vergoeden. Als een gerenommeerde webwinkel u geen betalingsmogelijkheid per creditcard biedt, wees dan extra voorzichtig.
24. Als de verkopende partij belooft uw geld terug te storten, komt het voor dat u een e-mail  krijgt met daarin een soort terugbetalingslink. Klik hier niet op! Banken storten op deze manier geen geld terug. De kans is groter dat u op die manier opnieuw geld afhandig gemaakt wordt.
25. Als u een aan- of verkoop gaat doen bij een particuliere (ver)koper, maak dan gebruik van bedrijven die u een aankoopbescherming bieden. Als u het gekochte product niet ontvangt, kunt u het aankoopbedrag terugkrijgen. Partijen die deze service bieden zijn bijvoorbeeld PayPal, Postcodegarant en Pakkie,  Autobetaalservice en Marktplaats ('Gelijk Oversteken').
26. Als u een aankoop gaat doen voor een ticket/toegangskaart van een concert of een evenement raadpleeg dan www.weetwaarjekoopt.nl. Er zijn verkoopkanalen waar u veilig tickets/toegangskaarten kunt kopen zoals bijvoorbeeld Ticketswap of GUTS.